Bu yaz�mda gazete ��karmay� d���nenler i�in baz� bilgiler sunmak istedim.
Bir gazete nas�l ��kar�l�r? Gazete ��kar�rken nelere dikkat edilmeli?
Gazete ��karmak isteyenlerin �ncelikle ne t�r bir gazete ��karacaklar�n� netle�tirmeleri laz�m.
Gazete yerel mi, b�lgesel mi yoksa ulusal m� olacak? Bu, son derece �nemli bir nokta. Hedef kitle mutlaka belirlenmeli.
Bunuh yan� s�ra gazetenin yay�mlanma periyodu da �nem ta��yor. G�nl�k m�, haftal�k m�, ayl�k m�?
Yerel gazetelerin bir�o�u haftal�k ��k�yor. G�nl�k gazete ��karmak g��l� bir finans yap�s� gerektiriyor.
Gazetenin ismi de �nemli. �arp�c�, ak�lda kal�c� ve marka olmaya m�sait bir isim bulmak laz�m. Taklit isimlerden uzak durmakta fayda var.
Gazetenin hangi matbaada bas�laca�� da netle�tirilmeli.
Gazete i�in bir y�netim merkezine ihtiya� var. Gazetenin y�netim merkezine yap�lacak ziyaretler ve personelin ula��m� d���n�l�rse merkezi lokasyonda bir ofis gerekecek.
Gazetenin y�netim yeri ve hangi matbaada bas�laca�� Cumhuriyet Ba�savc�l���na gazete ��karmak i�in verilen beyannamede yer alacak.
Gazetenin siyah-beyaz m� yoksa renkli mi bas�laca�� da �nemli bir nokta. G�n�m�zde genelde finans g�c� yok yeterli olmayan yerel gazeteler siyah-beyaz bas�l�yor. Gazetelerin �o�u renkli bas�l�yor. Renkli bask�, gazetenin bask� maliyetlerini art�raca�� i�in yerel gazeteler taraf�ndan pek tercih edilmiyor. �lk etapta siyah-beyaz bask� ile ba�lan�p sonra renkli bask�ya ge�ilebilir.
Bunlar�n yan�nda gazetenin ka� sayfa ��kaca��n� da netle�tirmek laz�m. Genelde yerel gazeteler 8 ya da 12 sayfa ��k�yor. Sayfa say�s� gazetenin yay�mlanma periyoduna, i�eri�ine, finans g�c�ne ve bask� say�s�na g�re de de�i�iklik g�sterebilir.
Sayfa say�s� kadar ka��t kalitesi de �nemli. Saman ka��t m� olacak yoksa dergi kalitesinde mi ? (renkli, parlak, ku�e ka��t t�r� (heatset bask� ka��d�)
Gazetenin bask� say�s� (tiraj) da �nemli. �lk etaplarda �ok y�ksek adetlerde basmaya gerek yok. Gazetenin �n�n� g�rmek i�in �ok y�ksek bask� say�lar�ndan ka��nmak laz�m.
Gazetenin boyutlar�n� da dikkate almakta fayda var. Gazete klasik boyutta m� olacak yoksa tabloid mi? T�rkiye'de genelde standart gazete �l��leri tercih ediliyor. Tabloid gazete denemeleri ba�ar�s�z oldu. T�rk halk� tabloid gazeteyi sevmiyor. Tabloid gazeteler Avrupa'da �ok yayg�n.
Gazetenin da��t�m� ve sat��� ile ilgili konular da netle�tirilmeli. Bayi sat��� olacak m�? Abonelik ile sat�� m� yap�lacak? Da��t�m personeli olacak m�? Nerelerde sat�lacak, Nerelere da��t�lacak?
Gazetede �al��acak personel say�s� da belirlenmeli. Ka� muhabir olacak, ka� sayfa sekreteri olacak, idari i�lerden sorumlu ki�iler, sorumlu yaz� i�leri m�d�r�, genel yay�n y�netmeni gibi �nvanlara sahip ki�iler belirlenmeli. Habercilik tecr�besi olan ki�iler ile yola ��k�lmal�.
Gazetenin isim haklar�, web sitesi i�in alan ad�, sosyal medya hesaplar�, marka tescili, vergi kayd�, �irket kurulumu, Cumhuriyet Ba�savc�l���na beyanname verilmesi ve gereken izinlerin al�nmas� gerekiyor.
Gazete ��karmak i�in beyanname verme i�lemleri
Bir s�reli yay�n�n ��kar�labilmesi i�in bir yay�n sahibinin, bir sorumlu yaz� i�leri m�d�r�n�n bulunmas� ve kanuna uygun bir �ekilde Cumhuriyet Ba�savc�l���na bildirimde bulunulmas� gerekiyor. Bu bildirimle birlikte s�reli yay�n ��kar�lmas� i�in engeller de kalkm�� olacak.
Her s�reli yay�n�n bir yay�n sahibi bulunuyor. Ger�ek ve t�zel ki�iler ile kamu kurum ve kurulu�lar� s�reli yay�n sahibi olabiliyor. S�reli yay�n sahibinin onsekiz ya��ndan k���k veya k�s�tl� olmas� halinde kanun� temsilcisi, t�zel ki�i olmas� halinde ise t�zel ki�i temsilcisi olarak �sorumlu yaz� i�leri m�d�r� olma �artlar�� aran�yor.
Her s�reli yay�n�n bir sorumlu m�d�r� var. Sorumlu m�d�r, birden fazla ise her birinin sorumlu oldu�u b�l�m belirtiliyor.
Sorumlu m�d�r olabilme �artlar� �unlar:
Onsekiz ya��n� bitirmi� olmak,
T�rkiye'de yerle�im yeri sahibi olmak ve devaml� oturmak,
En az orta��retim veya dengi bir e�itim kurumundan mezun olmak,
K�s�tl� veya kamu hizmetlerinden yasakl� olmamak,
Y�z k�zart�c� su�lardan mahk�m olmamak,
T�rk vatanda�� olmayanlar i�in kar��l�kl�l�k ko�ulu (hangi �lke vatanda�� ise, o �lkede T�rk vatanda�lar�n�n sorumlu m�d�r olabilmesi ko�ulu) aran�yor.
Sorumlu m�d�r�n bu g�revden ayr�lmas� halinde, yenisi tayin edilinceye kadar sorumluluk yay�n sahibine veya temsilcisine ait oluyor.
S�reli yay�nlar�n ��kar�lmas� i�in, kaydedilmek �zere bas�n kurulu�unun y�netim yerinin bulundu�u yer Cumhuriyet Ba�savc�l���na bir beyanname verilmesi yeterli oluyor. Cumhuriyet Ba�savc�l��� taraf�ndan d�zenlenen kay�tlar aleni.
Kay�t i�in verilen ve yay�n sahibi, sahibin k���k veya t�zel ki�i olmas� halinde temsilcisi ile sorumlu m�d�r taraf�ndan imzalanan beyannamede yay�n�n ad� ve i�eri�i, hangi aral�klarla yay�mlanaca��, y�netim yeri, sahibinin, varsa temsilcisinin, sorumlu m�d�r�n ad ve adresleri ile yay�n�n t�r� g�steriliyor.
Genellikle savc�l�klarda i�lemlerin daha kolay yap�labilmesi i�in matbu bo� beyannameler bulundurulmakta ve bu beyannamelerde kanunda hangi ko�ullar�n arand��� belirtilmekte ve bunlar yay�n sahiplerince kolayl�kla doldurulabiliyor.
Beyannameye, sorumlu m�d�r ve yay�n sahibinin gerekli �artlar� ta��d���n� g�steren belgeler ile yay�n sahibi t�zel ki�i ise t�z���n�n veya ana s�zle�mesinin veya vak�f senedinin bir sureti eklenecek.
Buna g�re beyannameye sorumlu m�d�r a��s�ndan vatanda�l��� ve ya�� g�sterir belge olarak onayl� n�fus kay�t belgesi veya n�fus c�zdan� sureti veya yabanc�lar i�in pasaport sureti, yerle�im yeri a�s�ndan ikametgah ilm�haberi, kanunda belirtilen su�lar� i�lememi� olma durumunun belgelenmesi a�s�ndan adli sicil kayd� (sab�ka kayd�), ��renim durumunu g�stermek i�in diploma veya bunun yerine ge�ecek belge eklenmesi istenebilecek.
Cumhuriyet Ba�savc�l��� taraf�ndan beyanname ve eklerinin teslim edildi�ini g�steren bir al�nd� belgesi veriliyor. Beyanname i�eri�inde meydana gelen her de�i�iklik gerekli belgelerle birlikte yeni bir beyanname ile bildiriliyor. Bu beyannamenin verilmesi ile birlikte art�k s�reli yay�n ��kar�labilir.
E�er kurulu� i�in verilen beyannamede bir eksiklik varsa bu beyannamenin verilmesinden itibaren iki hafta i�inde eksikli�in giderilmesini veya ger�e�e ayk�r� bilgilerin d�zeltilmesini Cumhuriyet Ba�savc�l���, yay�n sahibinden istiyor.
Bu istemin kanuni s�re i�inde yerine getirilmemesi halinde, Cumhuriyet Ba�savc�l��� yay�m�n durdurulmas�n� asliye ceza mahkemesinden talep edebiliyor. Mahkeme en ge� iki hafta i�inde karar veriyor.
Her bas�lm�� eserde, bas�ld��� yer ve tarih, bas�mc�n�n ve varsa yay�mc�n�n adlar�, varsa ticari unvanlar� ve i�yeri adresleri gibi bilgilerin g�sterilmesi gerekiyor. Haber ajans� yay�nlar� hari� her t�rl� s�reli yay�nda, ayr�ca y�netim yeri, sahibinin, varsa temsilcisinin, sorumlu m�d�r�n adlar� ve yay�n�n t�r� g�steriliyor.
S�reli yay�n sahibinin beyanname verdi�i tarihten itibaren bir sene i�inde s�reli yay�n yay�mlanm�yor veya yay�mland�ktan sonra yay�ma �� y�l m�ddetle ara verilirse beyanname h�k�ms�z kal�yor ve sa�lad��� hak ortadan kalk�yor.
Gazete ��karmak, zor bir �ey de�il. �nemli olan gazetenin okunmas�, g�ndem olu�turabilmesi, reklam ve ilan alabilmesi. G�n�m�zde gazete ile b�y�k paralar kazanmak i�in ciddi anlamda �al��mak gerekiyor. ��nk� online habercilik de y�kseli�te. B�y�k ka��t gazeteler haricindeki di�er gazeteler �ok fazla reklam alam�yor.
�artlar� yerine getirenler Bas�n �lan Kurumu'ndan gelen ilanlar� yay�nlayarak gelir elde ediyor. Gazetelerin en �nemli problemi reklam ve ilan alamama. Reklam ve ilan alamayan gazetenin yay�n hayat�na devam etmesi, at�l�m yapmas�, nitelikli personel istihdam etmesi zor. �o�u gazetenin kopyala-yap��t�r tekni�i ile ayakta durdu�u bilinen bir ger�ek. ��nk� �o�undan ger�ek anlamda gazetecilik deneyimine sahip personel bulunmuyor.
Gazete ��karmak isteyenlerin bu i�e giri�meden �nce iyice d���nmesinde fayda var. Bir gazeteyi idare etmek san�ld��� kadar kolay bir i� de�il. G��l� bir finans yap�s�na ve y�neticilik yeteneklerine ihtiya� var. Kurulu� ve geli�me a�amas�nda bunlar �art.
NOT: Gazete ��karmak istiyorsunuz ve nereden ba�layaca��n�z� bilemiyorsan�z bu konuda �cretli profesyonel dan��manl�k hizmeti verebilirim. Ayr�nt�l� bilgi almak i�in medyaistasyonu@gmail.com adresinden bana ula�abilirsiniz. Maillerinizi g�n i�inde cevapl�yorum.
0 Komentar untuk "Gazete ��karmak isteyenlerin dikkat etmesi gerekenler neler?"